Neft sənayesində süni intellektin tətbiqi məhsuldarlığın artırılması, xərclərin azaldılması və resursların daha dəqiq proqnozlaşdırılması üçün yeni imkanlar açıb. Yeni texnologiyalar indi hasilat, kəşfiyyat və avadanlıqlara texniki xidmətin ənənəvi üsullarını əvəz edir.
Dünyanın ən böyük neft hasil edən ölkələrindən biri olan İranda yeni texnologiyalar tətbiq olunduqda işlər daha dəqiq, daha sürətli və daha az xərclə həyata keçirilir; hasilatdan tutmuş emal və avadanlıqların saxlanmasına qədər hər şey daha idarə olunan və təhlükəsiz olur.
İranın neft sənayesində yeni texnologiyalardan istifadə olunsa da, onların bu mühüm sənayedə geniş və tam şəkildə istifadə olunmasına hələ çox var. Aşağıda bu sənayedə istifadə olunan texnologiyaların bəzi nümunələri verilmişdir.
Neft sənayesində əhəmiyyətli valyuta qənaəti
Kürə klapan neft və qaz sənayesi klapanlarının ən çox istifadə edilən növlərindən biridir. O, mayelərin axınını idarə etmək və tez bir zamanda bağlamaq üçün istifadə olunur. Yerli mütəxəssislərin gücünə və biliyinə əsaslanan şirkətdə yerində təmir oluna bilən və klapanı xəttdən ayırmağa ehtiyac olmadan 42 düymlük kürə siyirtmə klapanlarının istehsalı ölkəyə 3 milyon ABŞ dolları dəyərində valyuta qənaəti gətirməklə yanaşı, neft sənayesində özünü təmin etmək istiqamətində mühüm addım atıb.
Neft sənayesində texnologiyadan istifadənin uğurlu nümunəsi
Neft və qaz kəmərlərinin rənglənməsi və örtülməsi ötürmə borularını qorumaq üçün vacibdir. Epoksi boya korroziyaya və istiliyə yüksək müqavimət göstərən sənaye boyası növüdür. Bu səbəbdən neft və qaz kəmərləri üçün ən uyğun örtüklərdən biri hesab olunur. İrandakı sənaye istehsalı şirkəti ən son texnologiyadan istifadə edərək bu məhsulu ölkədə istehsal edib.
Yerli avadanlıqlarla qazma təhlükəsizliyi
Neft-qaz sektorunda quyulara nəzarət etmək üçün istifadə olunan avadanlıqlar var. Bu avadanlıq quyu təzyiqinə nəzarət edir və qazma və ya quyu tamamlama əməliyyatlarını minimum ekoloji risklərlə təhlükəsiz şəkildə həyata keçirməyə imkan verir. Sanksiyalar və ölkədə xammal və qazma avadanlığının olmaması səbəbindən belə avadanlıqların tədarükü çətin idi. Neft-qaz sektorunda mühəndislik, istehsalat və biliyə əsaslanan bir şirkət ölkənin bu sahədəki ehtiyaclarını böyük ölçüdə texnologiya ilə ödəməyi bacarıb.
Bu yüksək keyfiyyətli, dünya səviyyəli biliyə əsaslanan məhsullar quyuların təzyiqinə nəzarət edir və qazma və ya quyuların tamamlanması əməliyyatlarını minimum ekoloji risklərlə təhlükəsiz şəkildə həyata keçirməyə imkan verir.
Transmissiya Xətlərinin Partlayışlara Qarşı Mühafizəsi 24/7
Biliklərə əsaslanan və texnoloji şirkət tərəfindən neft və qaz quyusunun ağzından neft emalı zavodunun çıxışına və keyfiyyətə nəzarət stansiyalarına kimi qaz çirklərinin miqdarına 24/7, onlayn və avtomatik nəzarət etmək və qaz ötürücü xətlərdə partlayışların qarşısını almaq üçün istifadə olunan qurğu layihələndirilib və istehsal olunub. Bu məhsul ölkə daxilində istehsal olunmamışdan əvvəl tamamilə xaricdən gətirilib və sanksiyalara görə satışdan sonrakı xidmət və zəmanəti olmayıb; digər tərəfdən, oxşar xarici məhsul İranın ekoloji şəraitinə uyğun gəlmir və istismara verilərkən çoxsaylı problemlərlə üzləşir. Bu cihaz 24/7, onlayn və avtomatik olaraq qaz çirklərinin miqdarına nəzarət edir və partlayışların qarşısını alır.
Süni intellektin neft sənayesinə daxil olması/unudulmuş quyulardan 10 dəfə çox neft hasil edir
Neft sənayesindəki ən son müsbət texnoloji inkişaf İranın yuxarı neft və qaz sənayesinin ürəyi olan Quyu, Rezervuar və Səth İdarəetmə Mərkəzinin (WRTM) işə salınmasıdır.
Bu mərkəz dəqiq monitorinq və məlumatların intellektual təhlilinə imkan verir və bu sənayeni daha ağıllı etmək üçün böyük addımdır. Bu mərkəzin icra və infrastruktur əməliyyatları 1402-ci ilin Fevralında başlayıb və tez öz bəhrəsini verib və 2024-cü il Dekabr ayının 24-də baş nazirin elm, texnologiya və biliyə əsaslanan iqtisadiyyat üzrə müavini Hüseyn Əfşinin iştirakı ilə fəaliyyətə başlayıb.
Əfşin ötən ilin Yanvarında bu mərkəzin açılış mərasimində bildirmişdi: “Bu gün biz ən mühüm biznes intellektlərindən birinin açılışını etdik. Bu layihələrin növbəti mərhələsi süni intellektə həsr olunacaq. Bu layihələr neft sənayesi və bu sənayenin proseslərinin intellektuallaşdırılması üçün böyük bir təqdimatdır. Nəhayət, süni intellektdən istifadə etməklə bu layihələrin növbəti mərhələsinə daxil oluruq. Maşın öyrənməsi alqoritmləri və qabaqcıl məlumat analitikası prosesləri daha da avtomatlaşdırmağa, daha dəqiq proqnozlar verməyə, xərcləri və riskləri azaltmağa kömək edir.
WRFM platformasının imkanlarından biri real vaxt rejimində məlumatların əldə edilməsidir. Bu platforma standart məlumatların toplanması və verilənlər bazasında saxlanması ilə yanaşı, eyni zamanda real vaxt rejimində məlumatların təhlilini həyata keçirən, verilənlərin nümunələri və tendensiyalarını müşahidə etməyə, həmçinin lazımi xəbərdarlıqları verməyə və inteqrasiya edilmiş sistemdə məlumatları nümayiş etdirməyə imkan verən bir platforma təqdim edir.
Bu texnologiyanın istifadəsi ümumi istehsalın artmasına səbəb olub. Yeddi quyudan alınan məlumatlar göstərdi ki, davamlı optimallaşdırma ilə gündəlik hasilat təxminən 12ş5 min barel artıb. Məlumatlar simsiz radio antenalar vasitəsilə ötürülür və daxili serverlərdə saxlanılır. İnternet bağlantısı kəsilsə belə, məlumat itməyəcək.
Sepehr neft yatağında bu texnologiya ilə neft hasilatı sutkada 6500-dən 65000 barrelə yüksəlib, halbuki bu sahə əvvəllər hasilat proqnozları aşağı olduğundan Milli Neft Şirkəti və digər şirkətlər tərəfindən diqqətdən kənarda qalmışdı.