Şirazlı veteran mexanik Qasım Kazımi, 45 il benzinli mühərriklər arasında çalışdıqdan sonra yanacaq sərfiyyatını azaltmaq üçün bir yol tapıb. Onun “Azərəxş” adlandırdığı ixtirası 98350 nömrəsi ilə milli qeydiyyatdan keçib və avtomobillərin yanacaq sərfiyyatını 20% azaltmaqla yanaşı, işlənmiş qara tüstünün iqtisadi ağ tüstü ilə əvəzlənməsini vəd edir.
Bu addım həm ailə büdcələrindən, həm də milli sərvətlərdən illik milyardlarla tümən qənaət etməyə imkan verə bilər.
İranın avtomobil sənayesi yeni məhsulların yanacaq sərfiyyatını azaltmaqda irəliləyiş əldə etsə də, ötən onilliklərdə istehsal olunan avtomobillər hələ də küçə və yollarda güclü mövqeyə malikdir. Bu köhnəlmiş avtomobillər enerji istehlakının optimallaşdırılmasında və ətraf mühitin qorunmasında ciddi problem yaradır.
45 illik təcrübədən doğan ixtira
Avtomobil sahəsində 45 illik təcrübəyə malik, İranda və digər ölkələrdə 28 ixtisas kursunu bitirmiş şirazlı mexanik Qasim Kazımi elmi bilikləri və praktiki təcrübəsini birləşdirərək benzin və dizellə işləyən avtomobillərdə yanacaq sərfiyyatını azaltmaq üçün cihaz ixtira edib.
O, verdiyi müsahibədə deyib: “Yanacaq sərfiyyatını azaltmaq üçün cihaz yaratmaq ideyası 2011-ci ildən beynimdədir. Beş illik araşdırmadan və üç illik qeydiyyatdan sonra “Azərəxş” adlı bu cihaz meydana gəlib və onu bütün benzin və dizellə işləyən avtomobillərə quraşdırmaq mümkündür.
Kazımi bu cihazın işləmə mexanizmini belə izah edib: Azərəxş avtomobilin mühərrikinə qoşulan qabaqcıl elektron idarəetmə blokudur (ECU). Bu cihaz ağıllı alqoritmlərdən və əsas ECU ilə koordinasiyadan istifadə edərək real vaxt rejimində mühərrikin işini təhlil edir.
O, əlavə olaraq bildirib: Bu sistemin iki əsas funksiyası var, o cümlədən yanacağın yanmasını optimallaşdırmaq üçün alovlanma vaxtının dəqiq tənzimlənməsi (qabaqcıl və gecikmə) və mühərrikin faktiki ehtiyaclarına uyğun olaraq yanacağın vurulma miqdarına və vaxtına ağıllı nəzarət. Bu iki mexanizm birləşdirildikdə mühərrikin səmərəliliyini əhəmiyyətli dərəcədə artırır.
Bu ixtiraçının sözlərinə görə, sahə sınaqları göstərib ki, “Azərəxş” benzinlə işləyən avtomobillərin yanacaq sərfiyyatını 20 faizə qədər azalda, mühərrikin səmərəliliyini artıra, CO₂ və NOx kimi zərərli qazların emissiyasını azalda və eyni zamanda mühərrikin istifadə müddətini uzada bilir.
Kazımi bu ixtiranın misilsiz yenilik olduğunu vurğulayaraq bildirib ki, cihaz 98350 kodu ilə İranın Patent Təşkilatında qeydiyyatdan keçib və bu, daxili və xaricdə bənzər nümunənin olmadığını göstərir. O, həmçinin bildirib ki, “Azərəxş” ölkənin enerji iqtisadiyyatı, ətraf mühit və nəqliyyat sənayesində inqilabi dəyişikliklərə səbəb ola bilər.
Bu iranlı ixtiraçı bu texnologiyanın geniş faydalarından danışaraq bildirib: Bu cihazın quraşdırılması ilə hər il milyonlarla litr yanacağa qənaət ediləcək, sürücülər üçün səfər xərcləri azalacaq, hava çirkliliyi aşağı düşəcək və eyni zamanda avtomobillərin texniki qulluq xərcləri də azalacaq.
“Azərəxş” yalnız patentlə qeydiyyata alınmayıb, həm də istehsal üçün lazım olan bütün icazələri əldə edib.
Sonda bu veteran mexanik ixtirasının milli enerji ehtiyatlarının qorunmasına və böyük şəhərlərdə hava keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına töhfə verəcəyinə ümid etdiyini bildirib.